شیرآلات صنعتی

شیرآلات صنعتی چیست؟

انواع شیرآلات صنعتی و کاربرد هر کدام

بر اساس معیارهای مختلفی شیرآلات صنعتی دسته‌بندی می‌شوند. از نظر نوع حرکت به سه دسته عمودی، چرخشی و اتوماتیک تقسیم می‌شوند. نحوه باز و بسته شدن آن‌ها نیز می‌تواند دستی یا آچاری، گیربکسی و اتوماتیک باشد. جنس آن‌ها نیز با توجه به محیط و نوع سیال عبوری، فولادی کربنی، آلیاژی و فولاد ضدزنگ خواهد بود. که در ادامه با تنوع جنس شیرآلات آشنا می‌شوید.

تنوع جنس شیرآلات صنعتی

انتخاب جنس مناسب شیرآلات صنعتی، نقشی کلیدی در عملکرد و طول عمر آن‌ها ایفا می‌کند. هر کدام از جنس‌های رایج در ساخت شیرآلات، مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند.

آلیاژ خاص: شیرآلات آلیاژ خاص برای سیالات خورنده و اسیدی، دماهای بالا و شرایط سخت، انتخابی ایده‌آل است. مقاومت و استحکام این نوع آلیاژها، آن‌ها را برای کاربردهای خاص و چالش‌برانگیز مناسب می‌کند.

استنلس استیل: در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاوم بوده و برای سیالات بهداشتی، خورنده، دماهای بالا و مصارف برودتی ایده‌آل است. شیرآلات استنلس استیل در صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی و پتروشیمی کاربرد فراوانی دارند.

برنجی: شیرآلات برنجی به دلیل قیمت مناسب و کاربری آسان، در مصارف خانگی، آب آشامیدنی، سیستم‌های لوله کشی و بخار به طور گسترده استفاده می‌شود.

چدنی: برای سیستم‌های فاضلاب، آب، گاز، دماهای بالا و فشارهای قوی، انتخابی مناسب و مقرون به صرفه است. استحکام و مقاومت بالای شیرآلات چدنی، آن‌ها را برای کاربردهای صنعتی و تاسیساتی ایده‌آل می‌کند.

فولادی: شیرآلات صنعتی فولادی در خطوط لوله انتقال نفت و گاز، صنایع پتروشیمی و نیروگاه‌ها به کار می‌رود. استحکام و مقاومت فوق‌العاده این نوع شیرآلات، آن‌ها را برای تحمل فشارها و دماهای بسیار بالا مناسب می‌کند.

استفاده از شیرآلات با کیفیت و استاندارد، ضامن عملکرد صحیح و طول عمر بالای سیستم خواهد بود. با شناخت انواع شیرآلات صنعتی و کاربردهای آن‌ها، می‌توانید انتخابی مناسب برای نیازهای خود داشته باشید. همچنین می‌توانید برای مشاوره و اطلاع دقیق از خرید شیرآلات صنعتی مناسب در صنعت خود با متخصصان شرکت پویاب در ارتباط باشید. شرکت پویاب تامین کننده شیرآلات صنعتی و اتصالات صنعتی با بهترین برندها از سراسر جهان است که  از سال ۱۳۶۰ فعالیت خود را آغاز کرده است.

شکل و نحوه کنترل شیرآلات صنعتی

شیرآلات صنعتی در اشکال و اندازه‌های مختلف با مکانیزم‌های کنترلی متنوعی تولید می‌شوند. انتخاب نوع مناسب شیرآلات به عوامل متعددی از جمله نوع سیال، فشار و دما، شرایط کارکرد و نیاز کاربر بستگی دارد. در نهایت، شکل و نحوه کنترل جریان نیز ملاک دیگری برای دسته‌بندی شیرآلات صنعتی است که در ادامه به شرح آن‌ خواهیم پرداخت.

۱. شیر دروازه ای: شیر دروازه ای، پرکاربردترین نوع شیر در صنعت است که از یک دیسک گوه‌ای شکل برای قطع و وصل جریان سیال به صورت عمودی استفاده می‌کند. این شیر برای تنظیم جریان مناسب نیست و در صورت استفاده از آن برای این منظور، دچار فرسایش خواهد شد.از شیر دروازه‌ای به طور معمول در کارخانه‌ها برای قطع و وصل جریان سیالات مختلفی مانند گازوئیل، بخار، روغن، گاز و … استفاده می‌شود.

۲. شیر کُروی یا گلوب ولو: برای تنظیم و کنترل دقیق جریان سیال در لوله‌ها به کار می‌رود. با چرخاندن هندویل، دیسک شیر کروی بالا و پایین می‌رود و مسیر عبور سیال را مسدود یا باز می‌کند. در حالت باز، دیسک از مجرابند فاصله گرفته و سیال به طور کامل عبور می‌کند. در حالت بسته، دیسک روی مجرابند قرار گرفته و مسیر عبور سیال را مسدود می‌کند.

۳. شیر زاویه‌ای: شیر زاویه‌ای، نوعی شیر کروی با زاویه‌ی ۹۰ درجه بین ورودی و خروجی است. این زاویه، مزایای متعددی را برای شیر زاویه‌ای به ارمغان می‌آورد، از جمله افت فشار را در مقایسه با شیرهای کروی معمولی به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد و نصب آن را در زوایای مختلف و در فضاهای محدود آسان‌تر می‌کند. شیر زاویه ای در طیف وسیعی از کاربردها، از جمله سیستم‌های لوله‌کشی، خطوط انتقال سیالات و سیستم‌های کنترل فرآیند قابل استفاده است.

۴. شیر توپی: شیر توپی نوعی شیر ربع‌گرد است که برای قطع و وصل جریان سیالات (مایعات و گازها) به کار می‌رود. عضو مسدود کننده جریان در این نوع شیر، یک کره توخالی با سوراخی در مرکز آن است. این کره حول یک محور عمودی نسبت به جهت جریان سیال دوران می‌کند. با چرخاندن دسته شیر، توپ نیز می‌چرخد و در حالت باز، سوراخ توپ در راستای جریان سیال قرار می‌گیرد و به عبور سیال اجازه می‌دهد. در حالت بسته، سوراخ توپ عمود بر مسیر جریان قرار می‌گیرد و جریان سیال را مسدود می‌کند.

۵. شیرهای پروانه‌ای: شیرهای ربع گرد گیربکسی نوعی از شیرآلات صنعتی هستند که از یک بدنه، صفحه‌ی مدور و گیربکس تشکیل شده‌اند. سادگی، سرعت بالا در قطع و وصل جریان سیال و قیمت مناسب، این نوع شیر را به یکی از پرکاربردترین شیرها در صنایع نفت و پتروشیمی تبدیل کرده است.

۶. شیر سوزنی: این نوع شیر به صورت دستی برای تنظیم دقیق جریان سیال در لوله‌های باریک و ظریف به کار می‌رود و به جای دیسک از یک سوزن یا پیستون برای کنترل جریان سیال استفاده می‌کنند. به دلیل دقت بالا در تنظیم جریان، شیرهای سوزنی در محل‌هایی که نیاز به کنترل دقیق و حساس جریان سیال وجود دارد، مانند آزمایشگاه‌های نفت و پتروشیمی و یا در شرایطی که محدودیت زمانی و تغییر فشار داریم کاربرد فراوانی دارند.

۷. شیر سماوری: این شیر با چرخش ۹۰ درجه‌ای دسته‌ی آن، جریان سیال را قطع و وصل می‌کندو برای کنترل جریان‌های کم مناسب بوده و به دلیل سادگی ساخت، قیمت ارزان و عدم نیاز به تعمیر و نگهداری، از محبوبیت بالایی برخوردار است. از دیگر مزایای شیر سماوری می‌توان به باقی ماندن در وضعیت تنظیم شده و عدم تغییر تنظیمات در اثر لرزش و ارتعاشات اشاره کرد. همچنین، به دلیل شکل ظاهری خاص این شیر، وضعیت باز یا بسته بودن آن به راحتی قابل مشاهده است.

۸. شیرهای کشویی: برای قطع و وصل کامل جریان سیال عبوری به کار می‌روند. این نوع شیرها دارای یک دیسک یا دروازه هستند که به صورت عمودی در مسیر جریان سیال حرکت می‌کند. با بالا رفتن دیسک، مسیر جریان سیال باز شده و با پایین آمدن آن، مسیر مسدود می‌شود. شیرهای کشویی به دلیل افت فشار کم، انتخابی مناسب برای استفاده در سر راه لوله‌های طویل هستند. همچنین، این نوع شیرها به دلیل سادگی ساخت و تعمیر، از محبوبیت بالایی در صنایع مختلف برخوردارند.

۹. شیر یک ‌طرفه: شیر یک‌طرفه، صرفاً برای جلوگیری از برگشت جریان سیال عبوری به کار می‌رود. این شیرها برای قطع و وصل یا کنترل جریان سیال مناسب نیستند. مکانیزم این نوع شیر به گونه‌ای است که با افزایش فشار سیال عبوری، شیر باز شده و به سیال اجازه عبور می‌دهد. اما با کاهش فشار یا برگشت جریان، شیر به طور خودکار بسته شده و از برگشت سیال جلوگیری می‌کند.

۱۰. شیر سه راهی دستی: نوعی از شیرآلات صنعتی هستند که در دو نوع مخلوط کننده و تقسیم کننده وجود دارند که نوع اول برای کنترل درجه حرارت سیال خروجی به کار می‌رود و دو جریان سیال را با هم مخلوط کرده و یک جریان مشترک با دمای دلخواه ایجاد می‌کند. اما نوع دوم برای کنترل و تقسیم سیال به دو قسمت مجزا کاربرد دارد. شیر سه‌راهی تقسیم‌کننده یک جریان سیال را از یک ورودی دریافت کرده و آن را به دو جریان مجزا با دبی‌های مختلف تقسیم می‌کند.